سدی در مسیر  آگاهی

یکی از موضوعات مهمی که این روزها با وجود شبکه های اجتماعی بیشتر به چشم می خورد این است که افراد فکر میکنند که با خواندن جملات منتخبی از یک کتاب و یک نویسنده و یا توصیه های چند خطی در مورد بهبود فردی نسبت به یک موضوع اطلاعات مناسب و کافی پیدا کردند و بنا بر این هم در آن زمینه میتوانند دادسخن سر دهند و هم اینکه خود را بی نیاز از یادگیری بیشتر می دانند . در زمینه کسب مهارت و تغییر عادات با مسئله مهمی روبرو هستیم. اینکه بسیاری از ما بیشتر  آموخته های خود را برای  در راه نقل کردن و افاضه فضل برای دیگران خرج می کنیم تا برای ایجاد تغییر در رفتار و بهبود عملکرد خود . به این دلیل  که تغییر عادات کاری سخت است که نیاز به مداومت دارد ولی صحبت کردن از تغییر انرژی زیادی نمی گیرد و چه بسا برای جلب توجه دیگران خوشایند هم باشد .

بیشتر افراد برای عادات قدیمی خود بیشتر اهمیت قائل هستند تا کسب مهارتهای جدید . به همین دلیل است که در موقعیتهای مهم بر اساس عادتها و آموخته های قدیمی خود عمل می کنند به این دلیل که مسیرهای عصبی آنها بر اساس عادتهای گذشته شکل گرفته و تقویش شده و الگو ها و یاد گرفته های جدید در ذهن آنها تقویت نشده است .  

برای فهم اینکه چرا افراد در مقابل یادگیری مهارت ها و بهبود و رشد فردی مقاومت می کنند می توان به به موضوع توهم دانایی اشاره کرد یعنی اینکه افراد به اشتباه تصور میکنند که در مورد یک موضوع به اندازه کافی اطلاعات دارند و بر اساس همان میزان از آگاهی رفتار  می کنند .

 این خصوصیت شکلهای مختلفی هم دارد .  یعنی گاهی افراد هیچ اطلاعاتی ندارند و بر این اساس دنبال یادگیری هم نیستند و اساساً  علاقه و حوصله ای برای این کار ندارندو از قسمت مغز یاد گیرنده خود استفاده نمیکنند . در نوع دیگر گروهی قرار دارند که برعکس به دنبال کسب مهارت و دانش رفته اند اما نصفه نیمه و بیشتر آنچه آموختند به درد نقل قول برای دیگران می خورد و خودشان بهره ای از  آن نمی برند.

به نظر من عامل مهمی که در میزان یادگیری و کسب مهارت در حوزه های مختلف تاثیر دارد احساس نیاز است یعنی اینکه فرد تا چه اندازه خود را نیازمند کسب مفاهیم جدید بداند و هم اینکه تا چه اندازه خود را مقید به استفاده و کاربرد آموخته ها در زندگی بداند . بسیاری از افراد بیش از آنکه به نقطه احساس نیاز بیشتر برسند به نقطه کفایت می رسند و گمان میکنند آنچه یادگرفته  و اندوخته اند برای آنها کافی است و به همین دلیل  از یادگیری بیشتر غفلت می کنند .

جمله زیبا و اثرگذاری در این زمینه وجود دارد که می گوید « زمانی که دانش آموز آماده باشد استاد از راه می رسد » به این معنی که باید آمادگی و همان احساس نیاز در کسی وجود داشته باشد که بخواهد در زمینه رشد و بهبود خود اقدام کند و آگاهی خود را افزایش دهد .  تا زمانی که این احساس نیاز در کسی ایجاد نشود معمولاً به همان شیوه های قدیم خود عمل می کند و نیازی به یادگیری و تغییر احساس نمیکند.